Zelfs onder de zzp’ers die wél iets opbouwen, kiest een grote groep voor relatief ongunstige methoden zoals sparen op een reguliere spaarrekening. “Dit onderstreept dat het handhaven op schijnzelfstandigheid vooral ook in het belang van zelfstandigen is.”
Veelal wordt geadviseerd om jaarlijks minimaal 10 tot 20 procent van het bruto-inkomen te reserveren voor je pensioen, afhankelijk van het huidige inkomsten- en uitgavenpatroon en de gewenste levensstandaard na pensionering. Uit het onderzoek van blijkt echter dat slechts een vijfde van de zzp’ers meer dan tien procent opzij zet. De grootste groep (55,5 procent) reserveert helemaal niets, terwijl een kwart van de zelfstandigen hooguit tien procent bewaart voor later.
Van de zelfstandigen die wel iets geregeld hebben voor hun pensioen, gaat dat in veel gevallen om sparen op een reguliere spaarrekening. Voor 8,5 procent van de zzp’ers is dit de enige vorm van pensioenopbouw. Nog eens vijftien procent combineert het met beleggen, sparen op een pensioenrekening, een lijfrenteverzekering of aflossen op de hypotheek.
Hoewel sparen laagdrempelig is, kent deze methode belangrijke nadelen. Zo is de inleg niet fiscaal aftrekbaar, zoals bij pensioensparen op een geblokkeerde bijvoorbeeld wel het geval is, waardoor je belastingvoordelen misloopt. Daarnaast is het geld vrij opneembaar, wat het verleidelijk maakt om tegenvallers op te vullen met een greep uit je pensioenpotje. Bovendien is het rendement op spaargeld vaak te laag om de inflatie bij te houden. Dit maakt het lastig om een solide pensioenpot op te bouwen.
Wet DBA legt kwetsbare positie bloot
In het licht van dit onderzoek van Boekhouder.nl valt de - inmiddels toch weer uitgestelde - handhaving van de Wet DBA, bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, goed te begrijpen. “Veel zelfstandigen werken onder omstandigheden die lijken op loondienst, maar zonder sociale zekerheden zoals pensioenopbouw en een verzekering tegen arbeidsongeschiktheid. Zzp’ers die hier zelf niets voor regelen, lopen dus grote risico’s”, aldus een woordvoerder van Boekhouder.nl.
“Naast de handhaving op schijnzelfstandigheid is het vooral van belang om échte zzp’ers te wijzen op het belang van pensioenopbouw. Zeker aangezien een kwart van de startende zzp’ers net van school komt. Hoe jonger je begint met iets opzijzetten voor je pensioen - al is het maar een klein bedrag - hoe meer voordeel je ermee behaalt, door het rente-op-rente- of rendement-op-rendement-effect.”